بررسی شاخصه های توسعه پایدار در محله های حاشیه نشین مطالعه موردی: محله قلعه کامکار قم

Authors

علی اصغر ملک افضلی

aliasqar malek afzali islamic azad university south tehran branchدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب میترا کلانتری

mitra kalantari islamic azad university tafresh branchدانشگاه آزاد اسلامی واحد تفرش شیوا بهارستانی

shiva baharestani islamic azad university south tehran branchدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

abstract

امروزه اسکان غیررسمی در شهرها به عنوان معضلی اساسی به شمار می رود، رشد سکونتگاه های غیررسمی و نامنظم، شکل گیری جزیره های فقر در حاشیه و درون شهرها به دلیل حذف اقشار کم درآمد از نظام برنامه ریزی و یا لحاظ نکردن آن به صورت فعال و به عنوان گروه های هدف در سیاست گذاری ها، تخریب محیط زیست، فقدان خدمات شهری، نزول زیربناهای موجود ازجمله بحران های مربوط به این موضوع هستند. این مقاله باهدف شناخت شاخصه های کالبدی، جمعیتی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی توسعه پایدار، هم چنین میزان برخورداری از خدمات سعی در تحلیل و بررسی سطوح پایداری محلات را دارد. محدوده موردمطالعه شهر قم بوده و به صورت موردی محله قلعه کامکار این شهر موردبررسی قرار خواهد گرفت. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی بر پایه پیمایش است و از ابزار پرسشنامه و مصاحبه به جهت جمع آوری اطلاعات میدانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق نیز شامل کلیه خانوارهای ساکن در محله قلعه کامکار شهر قم است که بر اساس آمار موجود، 9019 خانوار می باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و واریانس به دست آمده از پیش آزمون با سطح اطمینان 95/0،370 خانوار محاسبه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که محله قلعه کامکار قم از مشارکت اجتماعی و تعلق شهروندی پایینی برخوردارند و ازنظر برخورداری از خدمات ارائه شده در این محله در سطح مطلوبی قرار ندارد، هم چنین با توجه به گسترش فقر و بیکاری حاشیه نشینان بیش تر در معرض آسیب های اجتماعی اند. شایان ذکر است که وضعیت اسفبار زندگی و شکاف عمیق بین سطح زندگی در این محدوده با بافت اصلی شهر، از ویژگی های منحصربه فرد این محله است. به طوری که عواملی از قبیل مهاجرت از نقاط فقیر روستایی، فقر ساکنان و هم چنین، ناکارآمدی مدیریت شهری از سطوح کلان تا خرد این مسئله را ایجاد و تشدید کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی شاخصه‌های توسعه پایدار در محله‌های حاشیه‌نشین مطالعه موردی: محله قلعه کامکار قم

امروزه اسکان غیررسمی در شهرها به‌عنوان معضلی اساسی به شمار می‌رود، رشد سکونتگاه‌های غیررسمی و نامنظم، شکل‌گیری جزیره‌های فقر در حاشیه و درون شهرها به دلیل حذف اقشار کم‌درآمد از نظام برنامه‌ریزی و یا لحاظ نکردن آن به‌صورت فعال و به‌عنوان گروه‌های هدف در سیاست‌گذاری‌ها، تخریب محیط‌زیست، فقدان خدمات شهری، نزول زیربناهای موجود ازجمله بحران‌های مربوط به این موضوع هستند. این مقاله باهدف شناخت شاخصه‌ه...

full text

بررسی شاخص های اجتماعی- اقتصادی و تأثیر آن بر کیفیت مساکن محلات حاشیه نشین(مطالعه موردی: محله حاشیه نشین شیخ آباد شهر قم)

مقوله مسکن از مهم­ترین بخش­های توسعه در یک جامعه است که با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی خود اثرات گسترده­ای در ارائه سلامت و سیمای جامعه دارد. در این میان آنچه که بر کیفیت و کمیت مسکن تأثیر مستقیمی دارد، ویژگی­های اقتصادی- اجتماعی می­باشد که بازتاب حقیقی کیفیت و رفاه زندگی افراد خواهد بود. اما امروزه با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، مشکلات عدیده­ای از جمله ظهور محلات حاشیه­نشی...

full text

رویکرد توسعه ی پایدار محله ای در شهر مهاباد مطالعه ی موردی محله ی استاد مجدی

استادمجدی؛ محله ای با پیشینه ی هسته ی مرکزی شهر مهاباد به پردازد. نه بود مسیری مناسب برای حمل و نقل آسان در راستای هوای سالم و پاک که خود شاخصی مهم در امر توسعه ی پایدار می باشد،در عین حال باوجورد درست بودن این مطلب که موقعیت محله در بافت هسته ی مرکزی شهری است، که خود یکی از مزیت های حاکم بر محله است، اما با وجود فاصله ی کم محله به نقاط مرکزی شهر ولی نه بود پیاده راه های مناسب و همچنین نه بود م...

full text

تحلیلی بر شاخص‌های برنامه‌ریزی محله محور در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: محله گلپا شهر همدان)

  هدف از این تحقیق تحلیلی بر شاخص­های برنامه­ریزی محله­محور در توسعه پایدار شهری می­باشد. ابعاد توسعه پایدار مشخص و گویه­های آن موردِ مطالعه قرار گرفت. سنجش با استفاده از روش ترکیبی (پیمایش در زمره روش­های کمّی و بحث گروهی متمرکز در زمره روش­های کیفی، به عنوان یک روش تکمیلی پس از پیمایش) قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق را کارشناسان و صاحب­نظران در زمینه شهرسازی و بخشی هم توسط ا...

full text

بررسی تطبیقی کیفیت محیط در محله های شهری، با رویکرد توسعه پایدار (موردپژوهی: محله های خیابان و ایلگلی تبریز)

هدف کلی از پژوهش حاضر، تببین کیفیت محیط شهری پایدار و بررسی تفاوت آن در محله‌های ارگانیک و برنامه‌ریزی‌شده و با مطالعه موردی در محله‌های خیابان تبریز به عنوان محله ارگانیک و محله ایلگلی (کوی پرواز) با بافت برنامه‌ریزی‌شده است. مبانی نظری تحقیق و عوامل و مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت محیط، برگرفته از آرای اندیشمندانی چون لینچ، اپل یارد، نسر و دیگران درباره مقوله‌ کیفیت محیط شهری و عناصر سازنده آن است؛...

full text

ابعاد و راهبردهای شهر شاد در محله های مشهد (مطالعه موردی: محله طبرسی و محله فارغ‌التحصیلان)

توجه به شادی و ابعاد راهبردی آن، نقش اساسی در مطلوبیت کیفیت محیطی محلات شهری دارد که امروزه عدم توجه به آن، یکی از چالش‌های پیشِ رو شهرها به ویژه کلانشهرهایی مانند مشهد به عنوان بستر زیست انسان در راه رسیدن به زندگی پایدار شهری است. طی دهه‌های اخیر  با توسعه‌های جدید و قدیم شکل گرفته در سطح کلانشهر مشهد، محلاتی ایجاد شده‌اند که از سطح کیفی مطلوبی برخوردار نبوده و با مشکلات و معضلات فراوانی مانند...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه شهر پایدار

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۱۲۷-۱۴۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023